Prawo własności
Prawo własności do nieruchomości pozwala rozporządzać nią zgodnie z prawem i normami zwyczajowymi. Właściciel może czerpać pożytki i inne dochody z rzeczy, które posiada. Wyodrębnienie prawa własności lokalu nadaje również udział właścicielowi w nieruchomości wspólnej i gruncie.
Prawo własności można nabyć na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości czy też innej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności. Umowa musi być sporządzona w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Prawo własności nie ma ograniczenia czasowego. Jest to prawo zbywalne i może być dziedziczone.
Uwaga: Współwłasność ułamkowa to własność w częściach ułamkowych. Każdy współwłaściciel ma prawo rozporządzać swoją częścią samodzielnie.
Współwłasność łączna pozwala rozporządzać własnością zgodnie z wolą współwłaścicieli. Współwłasnością łączną jest współwłasność małżonków.
Prawo użytkowania wieczystego
W Polsce większość gruntów jest własnością Skarbu Państwa. Właściciele nieruchomości wybudowanych na terenach Skarbu Państwa kupują prawo do tzw. użytkowania wieczystego gruntu. Użytkownik wieczysty w trakcie trwania umowy może korzystać ze swojej nieruchomości, tak jak posiadacz prawa własności. Prawo użytkowania wieczystego jest prawem zbywalnym i dziedziczonym, ale ograniczonym w czasie. Okres użytkowania wieczystego trwa najczęściej 99 lat. W szczególnych przypadkach czas użytkowania wieczystego może być skrócony. Nie może wynosić jednak mniej niż 40 lat. Na 5 lat przed wygaśnięciem prawa użytkowania, można ubiegać się o jego przedłużenie na kolejny okres.
Sposób korzystania z gruntu przez użytkownika wieczystego określa umowa notarialna. Umowa taka powinna zawierać:
terminy rozpoczęcia i zakończenia prac budowlanych na danym gruncie,
rodzaj wybudowanych budynków i naniesionych urządzeń,
warunki i terminy odbudowy (w przypadku zniszczenia bądź rozbiórki budynków w czasie trwania użytkowania),
wynagrodzenie należne użytkownikowi wieczystemu po wygaśnięciu jego prawa.
Uwaga: Nabycie prawa użytkowania wieczystego gruntu wiąże się z opłatą początkową. Co więcej, przez cały okres użytkowania wieczystego w terminie do dnia 31 marca każdego roku (z góry za dany rok, bez wezwania) użytkownik wieczysty musi zapłacić opłatę roczną za użytkowanie wieczyste).
Ograniczone prawa rzeczowe
Ograniczone prawa rzeczowe to prawa do korzystania i czerpania korzyści z rzeczy cudzej. Do przeniesienia lub zmiany treści ograniczonego prawa rzeczowego potrzebna jest umowa między uprawnionym a właścicielem rzeczy obciążonej, a jeżeli prawo było wpisane do księgi wieczystej – również aktualizacja wpisów. Do ograniczonych praw rzeczowych zalicza się:
użytkowanie,
służebność,
spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,
hipoteka.
Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego
Lokator posiada spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, gdy spółdzielnia zobowiązuje się udostępnić dany lokal do używania w zamian za wniesienie wkładu mieszkaniowego oraz regularne wpłacanie opłat określonych w statucie spółdzielni. Wkład początkowy jest niższy niż w przypadku spółdzielczego prawa własnościowego. Sam lokal jest jednak własnością spółdzielni, a nie lokatora.
Uwaga: Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest prawem niezbywalnym, nie przechodzi na spadkobierców i nie podlega egzekucji.
Spółdzielcze lokatorskie prawo wygasa:
w momencie, gdy wygasa członkostwo w spółdzielni,
zalega z opłatami przez 6 miesięcy,
pomimo pisemnego upomnienia, lokator wykorzystuje lokal niezgodnie z jego przeznaczeniem, zaniedbuje obowiązki, dopuszcza do powstawania szkód, niszczy urządzenia wspólne lub utrudnia korzystanie z innych lokali.
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego
Właściciel spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nie musi być członkiem spółdzielni. Aczkolwiek, członkostwo często obniża miesięczne opłaty. Członkostwo w spółdzielni następuje na skutek wniesienia wkładu początkowego na rzecz spółdzielni. Wkład początkowy jest jednak wyższy niż w przypadku spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego.
Ważne: Spółdzielcze prawo własnościowe nie daje prawa do udziału w gruncie.
Uwaga: Jest to prawo dziedziczone i zbywalne, może być również obciążone hipoteką. A przeniesienie praw nie wymaga zgody spółdzielni.
Źródło: materiały pochodzą ze strony migrant.info.pl
Fot: freeimages.com
